"Chopin wrócił z Londynu..."

8 grudnia 1848 roku, przyjaciółka Fryderyka George Sand w liście do śpiewaczki i pianistki hiszpańskiej Pauliny Viardot (1821–1910) napisała: „Czy widziała Pani Chopina w Anglii i czy może mi Pani przesłać jakieś wiadomości?” Tydzień później otrzymała odpowiedź treści następującej: „Chopin wrócił z Londynu, ale bardzo chory. […] Szkockie mgły mu zaszkodziły”. Rzeczywiście wyjazd mu zaszkodził, a ponadto przytłaczały go pesymistyczne myśli, co przekładało się na brak chęci do wszystkiego, nawet notowania nowych pomysłów muzycznych. (sd)