ICMA – najlepsze z najlepszych

Po ubiegłorocznym triumfie, tegoroczne wyniki nagród ICMA nie przyniosły sukcesów dla polskich artystów. Konkurencja jest ogromna: stanowiący jury krytycy ze specjalistycznych muzycznych redakcji (od ubiegłego roku należy do nich Polskie Radio Chopin – jako jedyna redakcja w Polsce) corocznie dokonują przeglądu nowych nagrań z całego świata. Wskazane płyty są jednak wyjątkowe wśród wyjątkowych.

Tegorocznymi laureatami ICMA zostali:

NAGRODY SPECJANE:

Dorobek życia – Lifetime Achievement

Elisabeth Leonskaja. Wybitna pianistka doceniona została jako „jeden z rzadkich muzyków, którzy zdają się przekraczać swój czas”.

Artysta roku – Artist of the Year

Marina Rebeka. Litewska sopranistka zdobyła nagrodę zarówno ze względu na swą techniczną perfekcję, znakomitą dykcję i zaangażowanie w wykonywanych rolach, jak i dzięki swemu szerokiemu repertuarowi.

Młody artysta roku – Young Artist of the Year

Erica Piccotti. „Słuchając gry [20-letniej] Eryki, łatwo o porównania z wielkimi wiolonczelistami przeszłości (...)”.

Odkrycie Roku – Discovery Award

Philipp Schupelius. „Młody niemiecki wiolonczelista jest wyjątkowo uzdolnionym i charyzmatycznym muzykiem (...).”

Wytwórnia roku – Label of the Year

Pentatone Classics. „(...) Realizacje wytwórni Pentatone cenione są nie tylko ze względu na wyjątkowy poziom interpretacji ale też z powodu nowoczesnego i eleganckiego designu.”

Kompozytor roku – Composer Award

Ivan Boumans. „W swych 150 skomponowanych dotąd dziełach – od muzyki solowej, przez kameralną do symfonicznej, a także utworów dla filmu i teatru – hiszpańsko-luksemburski twórca okazuje się kompozytorem o ogromnej wyobraźni i wielkiej ekspresji (…).”

Nagroda orkiestry – Orchestra Award

Pepe Romero. Nagroda przyznawana przez goszczącą galę ICMA orkiestrę. „Pepe Romero (…) jest almanachem wiedzy muzycznej i szczerą postacią, która na estradzie hojnie dzieli się ze wszystkimi swą naturą.” John Axelrod, dyrygent Real Orquesta Sinfonica.

Nagroda specjalna – Special Achievement Award

John Axelrod. „Muzyk o ogromnej wyobraźni i dynamice, którego muzykologiczne zaplecze i spojrzenie historyczne łączy się intelektualną siłą i charyzmatycznym entuzjazmem dla ludzi i życia.”

Nagroda specjalna – Special Achievement Award

Jérôme Lejeune. W 1980 r. założył belgijską wytwórnię Ricercar. Po 40 latach jej publikacje są punktem odniesienia dla muzyki dawnej i barokowej. Zawdzięczamy mu mnóstwo odkryć – od rzadkich dzieł do całych pokoleń wyjątkowych artystów.

Płyta roku – Record of the Year

Beethoven: Symfonie. Sara Swietlicki, Morten Grove Frandsen, Ilker Arcayürek, Lars Møller, Danish National Concert Choir, Danish Chamber Orchestra, dyr. Adam Fischer (Naxos 8.505251). Opis płyty węgierskiego dyrygenta w kategorii Muzyka orkiestrowa.

NAGRODY PŁYTOWE WG KATEGORII

Muzyka dawna – Early Music

Willaert e la Scuola Fiamminga a San Marco, wyk. Cappella Marciana, La Pifarescha, dyr. Marco Gemmani (Concerto Classics 2117)

„Pomyślana jako muzyczne dopełnienie wystawy malarstwa w weneckim Palazzo Ducale, płyta ta idealnie przedstawia wspaniałość dzieł Adriana Willaerta, flamandzkiego kompozytora pełniącego funkcję kapelmistrza Bazyliki św. Marka w XVI wieku.”

Obszerne fragmenty tego nagrania prezentowaliśmy na antenie Polskiego Radia Chopin w audycji Ucho nienasycone.

Barok instrumentalny – Baroque Instrumental

Night Music: Vivaldi - Gerardo - Eyck - Lully - Hotteterre - Biber, wyk. Dorothee Oberlinger, I Sonatori de la Gioiosa Marca (Deutsche Harmonia Mundi 190759 12522)

„Rezultat tego nocnego poszukiwania jest fascynujący: wyrafinowane, pełne barw i retoryczne interpretacje, odsłaniające twórczą inteligencję [niemieckiej flecistki], stymulująco połączoną z poezją i wdziękiem.” Całość nabiera kolorów także dzięki jak zawsze porywającej grze weneckiego zespołu smyczków.

Nagrania tego słuchaliśmy w Polskim Radio Chopin w audycji Ucho nienasycone.

Barok wokalny – Baroque Vocal

Georg Friedrich Händel: Serse, wyk. Franco Fagioli, Vivica Genaux, Inga Kalna, Francesca Aspromonte, Andrea Mastroni, Delphine Galou, Biagio Pizzuti, Il Pomo d'Oro, dyr. Maxim Emelyanychev (Deutsche Grammophon 4835784)

„Fenomenalnej maestrii Franca Fagioli, będącego w szczytowej formie, towarzyszy nadzwyczajna obsada wsparta przez jasne i nienaganne Il Pomo d'Oro, prowadzone przez Maksima Emelyanycheva świeżo i stylowo (...)”.

Muzyka wokalna – Vocal Music

Franz Schubert: Winterreise, wyk. Ian Bostridge, Thomas Adès (Pentatone Classics PTC 518676)

„Trzecie nagranie Iana Bostridge'a Winterreise Schuberta ukazuje wiele zmian w spojrzeniu śpiewaka na ten cykl. Głos Bostridge'a jest teraz bogatszy, a w dolnym zakresie również ciemniejszy, co pozwala na uzyskanie większej ilości barw i odpowiednio większego potencjału wyrazowego – każde ważne słowo nabiera znaczenia. Śpiewak wspierany jest przez Thomasa Adèsa, który w pełni podziela jego emocjonalny punkt widzenia; razem tworzą wyjątkowo koherentną całość, łącząc poszczególne pieśni wspólną trajektorią myślenia. [Interpretacja ta] pozostaje zanurzona w pełni w druzgocącej melancholii i ironii muzyki Schuberta.”

Muzyka chóralna – Choral Music

Piotr Tchaikovsky: Liturgy of St. John Chrysostom - Nine Sacred Choruses (Liturgia św. Jana Chryzostoma), wyk. Latvian Radio Choir, dyr. Sigvards Klava (Ondine ODE 1336-2)

„Łotewski Chór Kameralny śpiewa Liturgię św. Jana Chryzostoma i inne utwory sakralne z anielską czystością i jasnością, które podkreślają uniwersalność muzyki. Harmonie zdają się lśnić, a melodie tworzą długi, intensywny łuk, łączący w sobie piękno, duchowość i pasję.”

Ex-aequo

Arthur Honegger: Jeanne d'Arc au Bûcher (Joanna d'Arc na stosie), wyk. Judith Chemla, Jean-Claude Drouot, Christian Gonon, Adrien Gamba-Gontard, Claire de Sévigné, Christine Goerke, Judit Kutasi, Jean-Noël Briend, Steven Humes Rotterdam Symphony Chorus, Netherlands Children’s Choir, Royal Concertgebouw Orchestra, Stéphane Denève (RCO Live 19001)

„(...) Lektura orkiestry Concertgebouw jest bogata w szczegóły i zachwyca wspaniałą paletą barw. Nagranie na żywo z 2018 roku odznacza się również bardzo dobrą jakością dźwięku.”

Opera

Antonio Salieri: Tarare, wyk. Judith van Wanroij, Jérôme Boutillier, Tassis Christoyannis, Philippe-Nicolas Martin, Cyrille Dubois, Jean-Sébastien Bou, Marine Lafdal-Franc, Danaé Monnié, Enguerrand de Hys, Karine Deshayes, Les Chantres du Centre de Musique Baroque de Versailles, Les Talens Lyriques, dyr. Christophe Rousset (Aparté AP208)

„Nagranie dzieła Salieriego pod kierunkiem Christophe'a Rousseta odznacza się wartkim dramatycznym nurtem i pełną splendoru wirtuozerią, co jest absolutnie kluczowe dla XVIII-wiecznej opery. Dzięki takiemu wykonaniu przywrócenie do życia jednej z najważniejszych oper swoich czasów jest prawdziwym odkryciem.”

Instrument solo

Beethoven/Liszt - Schubert - Haydn - Say - Bartók - Sasaki. Çan Çakmur – fortepian (BIS 2430)

„Pierwsza płyta młodego tureckiego pianisty, (...) składająca się z szerokiej gamy utworów od Haydna po współczesnych kompozytorów tureckich i japońskich, jest wspaniałym hołdem dla wizji i głębii tego dojrzałego już artysty.”

Ex-aequo

Schubert: Sonata B-dur nr 21, D 960 - Drei Klavierstücke D 946 - Moments Musicaux D 780, wyk. Dina Ugorskaja (Cavi 8553107)

„W tej muzyce czas zdaje się zatrzymywać” – pisała o Schubercie Dina Ugorskaja. W swojej podwójnej płycie sięga samej duszy Moments Musicaux, nie uciekając też przed momentami głębokiego smutku i samotności w sonacie B-dur Schuberta. Dina Ugorskaja zmarła zdecydowanie za młodo.”

Muzyka kameralna – Chamber Music

Lili Boulanger: Nocturne - César Franck: Violin Sonata - Louis Vierne: Violin Sonata Op. 23 Eugène Ysaÿe: Poème élégiaque Op. 12, wyk. Alina Ibragimova, Cédric Tiberghien (Hyperion CDA68024)

„W nagraniu poświęconym kompozytorom francuskim i belgijskim skrzypaczka Alina Ibragimova i pianista Cédric Tiberghien – nieustannie imponujący jako kameralne duo – powracają do słynnej Sonaty Cesara Francka, a także odkrywają rzadsze partytury Louisa Vierne'a i Eugène'a Ysaÿe'a. Cały program ukazuje głęboką muzykalność Ibragimovej i Tiberghiena.”

Koncerty – Concertos

Ferruccio Busoni: Piano Concerto Kirill Gerstein Men of the Tanglewood Festival Chorus Boston Symphony Orchestra Sakari Oramo (Myrios MYR024)

„Monumentalny Koncert fortepianowy Ferruccio Busoniego jest dziełem bardzo wymagającym. Kirill Gerstein utrzymuje najwyższe standardy (…). Dzięki doskonałej harmonii pomiędzy pianistą a dyrygentem Sakari Oramo, nagranie to stanowi cenne uzupełnienie katalogu nagrań muzyki Busoniego.”

Muzyka symfoniczna – Symphonic Music

Ludwig van Beethoven: Complete Symphonies, wyk. Sara Swietlicki, Morten Grove Frandsen, Ilker Arcayürek, Lars Møller, Danish National Concert Choir, Danish Chamber Orchestra, dyr. Adam Fischer (Naxos 8.505251)

„Adam Fischer i Duńska Orkiestra Kameralna prezentują bardzo przekonywujący, spójny i znaczący zestaw symfonii Beethovena, którego główną cechą charakterystyczną jest różnorodność retoryczna ukazująca całe bogactwo oblicz muzyki wiedeńskiego klasyka.”

Muzyka współczesna – Contemporary Music

Dusapin: Penthesilea, wyk. Georg Nigl, Natascha Petrinsky, Marisol Montalvo, Werner van Mechelen, Eve-Maud Hubeau, Wiard Withol, Yaroslava Kozin, Marta Baretta, Orchestre Symphonique et Chœurs de la Monnaie, dyr. Franck Ollu (Cyprès CYP4654)

„Penthesilea Pascala Dusapin to jedna z największych oper naszych czasów. Drążąca naturę ludzkiego pożądania, partytura jest arcydziełem o wyjątkowej sile muzycznej i dramatycznej. Nagrana pod skoncentrowaną batutą Francka Ollu w Królewskim Teatrze La Monnaie w Brukseli, jednym z najważniejszych światowych miejsc dla współczesnej opery, jest muzycznie nieskazitelna, o cudownie czystym i przestrzennym brzmieniu.”

Programy mieszane – Assorted Programs

Antonio Vivaldi: Arias & instrumental works, wyk. Léa Desandre, Bruno Philippe, Peter Whelan, Jean Rondeau, Cecilia Bernardini, Louis Creac’h, Jérôme Van Waerbeke, Douglas Balliett, Jupiter, Thomas Dunford (Alpha 550)

„Debiutanckie nagranie Jupitera (grupy założonej w 2018 roku przez młodego lutnistę Thomasa Dunforda) stanie się punktem odniesienia dla miłośników muzyki Antonio Vivaldiego – zarówno w utworach wokalnych (…), jak i w orkiestrowych. To najnowsza generacja muzyków barokowych, gotowych przełamywać wszelkie bariery.

Najlepsza kolekcja – Best Collection

Mieczysław Wajnberg: Chamber Music, wyk. Alexei Mikhlin, Evgeniya Seydel, Alexander Brusilovsky, Fyodor Druzhinin, Alla Vasilieva, Mieczysław Wajnberg, Timofei Dokschitzer Moscow Chamber Orchestra, Moscow Philharmonic Orchestra, Borodin Quartet, Algis Zhuraitis, Rudolf Barshai (Melodiya MELCD 1002519)

„(...) zbiór dzieł Mieczysława Wajnberga wyróżnia się nawet na tle wielu znakomitych wydawnictw, którymi świat muzyczny obchodził niedawno stulecie urodzin tego genialnego kompozytora. Ten zbiór rzadkich nagrań rejestruje nie tylko niepowtarzalny głos muzyki Wajnberga, ale także sztukę wykonawczą jego własną oraz wybitnych rosyjskich muzyków, którzy byli jego rówieśnikami.”

Nagrania historyczne – Historical Recordings

Wilhelm Furtwängler - The Radio Recordings 1939-1945, wyk. Edwin Fischer, Peter Anders, Walter Gieseking, Tilla Briem, Elisabeth Höngen, Rudolf Watzke, Erna Berger, Walther Ludwig, Fritz Heitmann, Georg Kulenkampff, Conrad Hansen, Pierre Fournier, Adrian Aeschbacher, Berliner Philharmoniker, dyr. Wilhelm Furtwängler (Berliner Philharmoniker Recordings BPHR 8949955)

„Zbierający nagrania koncertów Furtwänglera z Filharmonią Berlińską w latach 1939-1945, box ten jest bezcennym świadectwem sztuki tego legendarnego dyrygenta. Nowy remastering z oryginalnych taśm radiowych pozwala słuchaczowi odkryć wiele ważnych, wcześniej niesłyszalnych szczegółów, które pozwlają lepiej zrozumieć, jak niesamowitym artystą był Wilhelm Furtwängler. Niektóre z interpretacji mają siłę, która zdaje się odmalowywać tragedię tamtego czasu. 184-stronicowa książeczka jest znakomicie udokumentowana.”

Video

Richard Strauss: Salome, wyk. Asmik Grigorian, John Daszak, Anna Maria Chiuri, Gábor Bretz, Julian Prégardien, Wiener Philharmoniker, dyr. Franz Welser-Möst, reż. Romeo Castellucci (Unitel Edition 801608)

„Niezwykle pomysłowa inscenizacja Romea Castellucciego odznacza się bogactwem symboliki. Asmik Grigorian, ze swym mocnym i zwinnym głosem, jest wspaniałym interpretatorem roli tytułowej. John Daszak to znakomity Herod, a reszta obsady pozostaje na najwyższym salzburskim poziomie (…).”

Film dokumentalny – Video Documentaries

Gidon Kremer – Finding your own voice,  reż. Paul Smaczny, wyk. Kremerata Baltica, Giedre Dirvanauskaite, Tatjana Grindenko, Olesya Petrova, dyr. Evgeny Svetlanov Orchestra, dyr. Vladimir Jurowski, Yomiuri Nippon Symphony, dyr. Jacek Kaspszyk; Mieczyslaw Wajnberg: Preludes to a Lost Time (Accentus ACC20414)

„Film Paula Smacznego o łotewskim skrzypku Gidonie Kremerze, z pewnością jednym z najbardziej niekonwencjonalnych i ekscytujących muzyków naszych czasów, towarzyszy mu w trasie koncertowej i spogląda wstecz na ważne momenty jego życia. Reżyser zgłębia wiele zagadnień artystycznych, intelektualnych i emocjonalnych z empatią i głębokim zrozumieniem dla artysty, działając z wyjątkowym poczuciem misji i moralnej odpowiedzialności. (...) na płycie DVD znajduje się również nagranie koncertu w moskiewskim Centrum Gogola, podczas którego Gidon Kremer zagrał 24 Preludia Wajnberga, pierwotnie na wiolonczelę, zaaranżowane przez Kremera na skrzypce.”