„Zupełny brak porównania”

5 stycznia 1834 r. francuski krytyk A. Guémer swój artykuł opublikowany na łamach „Gazette Musicale de Paris”, poświęcił czterem wybitnym indywidualnościom muzycznym:   Lisztowi, Hillerowi, Chopinowi i Bertiniemu. U Hillera eksponował „wytworny smak”, u Bertiniego podkreślał „natchnienie z wytrwałością”, Liszta traktował jako „geniusza gry szczególnego rodzaju”. Charakteryzując sylwetkę polskiego kompozytora, który według opinii prasy francuskiej „obrał inny sposób grania i pisania na fortepian, różny od współczesnych, stanowiący nową epokę zarówno w kompozycji, jak i grze na tym instrumencie”, zastanawiał się „przez jakież podobieństwa opisać jego grę. […] Zupełny brak porównania”. Według niego indywidualność Chopina polegała na tym, że „myśl, styl, koncepcja, wszystko aż do opalcowania było na wskroś indywidualne, lecz indywidualnością komunikatywną i szczodrą”. (md)