Do słuchania duszą

25 marca 1838 r. Ernest Legouvé, paryski dziennikarz, jeden z najbliższych przyjaciół Chopina, na łamach „Gazette Musicale” napisał: „Chopin […] dał wielki koncert wobec pięciuset słuchaczy, którzy byli przeniknięci, poruszeni, upojeni. […] Dalejże, Chopinie! Niech Cię ten triumf zachęci, […] udzielaj swego pięknego talentu wszystkim”. Recenzja dotyczyła benefisu polskiego pianisty Antoniego Orłowskiego w Rouen, w którym uczestniczył Chopin, pragnąc pomóc przyjacielowi w promocji jego sztuki. Entuzjazm Legouvé nie przekonał jednak Fryderyka do dalszych publicznych występów. Heinrich Heine w swym artykule z marca tego samego roku, napisał: „Chopin nie znajduje satysfakcji w tym, że jego ręce są oklaskiwane przez inne ręce za ich zwinność. On ma większe aspiracje; jego palce są tylko sługami jego duszy, a jego duszę oklaskują ci, którzy słuchają go nie uszami, lecz duszą”. (md)