Pamiętniki Andrzeja Koźmiana

10 listopada 1864 r. zmarł w Galicji Andrzej Edward Koźmian, literat-publicysta, dyplomata i autor cennych pamiętników, zwłaszcza w części odnoszącej się do Chopina. W Liceum Warszawskim był uczniem Mikołaja Chopina i starszym o sześć lat kolegą Fryderyka. Poeta i pisarz, Lucjan Siemieński wspominał: „Chopin, ojciec Fryderyka, dawał mu lekcje literatury francuskiej i odtąd zawiązała się między Andrzejem a genialnym Fryderykiem serdeczna przyjaźń”. Przed wybuchem Powstania Listopadowego Koźmian nakłaniał kompozytora do wyjazdu na Zachód, a głównie do Paryża. W pamiętnikach wydanych dopiero po jego śmierci, można było odnaleźć wiele interesujących i godnych pamięci notatek o życiu oraz twórczości Chopina. „Ze wspomnień szkolnych – pisał Koźmian – nie mogę pominąć wspomnienia moich związków z Fryderykiem Szopenem, owym mistrzem harmonii polskiej, owym synem Francuza z duszą polską urodzonym, z owym rzewnym, tkliwym, tęsknym po ojczyźnie, a bliski swój zgon przeczuwającym artystą”. (md)