Sand-Chopinowie

14 stycznia 1841 r. Franciszek Liszt, wielki węgierski pianista i kompozytor, napisał list do swej towarzyszki życia, hrabiny Marii d'Agoult, nie kryjąc w nim wielu złośliwości pod adresem George Sand i Chopina: „Sand – Chopinowie są śmieszni. Zarezerwuję dla nich wieczór, ale nie zgadzam się z tym, że powinniśmy zmusić ich do wyjaśnienia. W takich wypadkach lepiej jest uśmiechnąć się i zadać bardziej wyrafinowany cios. Nie martw się, dopilnuję tego”. Hrabina d'Agoult była osobą, która bezpośrednio przyczyniła się do zerwania przyjaźni dwóch wielkich muzyków. Przez jej intrygi stosunki z George również nie były wolne od napięć. To właśnie ona podejrzewała pisarkę o romans z Lisztem. Hrabina d'Agoult, o czym w pełni przekonana była Sand i miała na to niezbite dowody, na każdym kroku pomniejszała osiągnięcia polskiego kompozytora, chcąc tym samym „wywyższać swego ukochanego Lista”. Chopin trzymał się z dala od tej „babskiej wojny”, która jednak dostarczyła pretekstu do ochłodzenia i tak już „letniej przyjaźni” z Lisztem. (md)