Pętla Fontany

19 kwietnia 1841 r. Julian Fontana wystąpił z koncertem w Bordeaux, w sali Hôtel de Paris przy Allées Chatres, grając między innymi Nokturn i Scherzo Chopina. Wielkiego sukcesu nie odniósł, doszedł więc do wniosku, że poza Paryżem nie zrobi kariery pianistycznej. Podejmując dwa lata wcześniej decyzję o opuszczeniu Paryża, pragnął wyzwolić się spod wpływu Chopina. Zniechęciły go polecenia wydawane przez przyjaciela z Majorki, Marsylii i Nohant, a dotyczące jego spraw osobistych. Przekonał się także, że nie może liczyć na jego pomoc w sprawach swej kariery pianistycznej: „Spuszczałem się zawsze na przyjaciela, który mógł mi karierę otworzyć, a który był zawsze dla mnie nieszczerym, fałszywym, nieprzyjaznym”. Wprawdzie przed wyjazdem do Bordeaux, Chopin zaopatrzył Fontanę w listy rekomendacyjne do wpływowych osób, życząc mu powodzenia: „Niech Ci Bóg szczęści”, ale Fontana był zawiedziony postawą przyjaciela. Jednak kilka tygodni po koncercie w Bordeaux, powrócił do Paryża i zaczął znowu załatwiać „komisa” zlecane mu przez Fryderyka. (md)