Słowem: Polska

9 maja 1848 r. podpisana została kapitulacja powstańców wielkopolskich. Prusacy, wbrew zawartemu układowi, w którym wyrazili zgodę na utworzenie regularnych polskich sił zbrojnych w Poznańskiem, już dwa tygodnie później przypuścili na nie gwałtowny atak. Tragiczne wieści docierające do Chopina dzięki przyjacielowi Stanisławowi Egbertowi Koźmianowi, kompozytor określał mianem „najsroższych”, a w liście do Wojciecha Grzymały pisał: „Tutaj wszystkie nowiny wiem o Księstwie Poznańskim przez Koźmiana Stanisława i Szulczewskiego […]. Bieda, bieda; już mi się w duszy niczego nie chce”. Pisząc do Juliana Fontany przebywającego w Nowym Jorku, wyrażał nadzieję, że „nie obejdzie się bez rzeczy strasznych, ale na końcu tego wszystkiego jest Polska świetna, duża, słowem Polska”. Po śmierci Chopina, Koźmian napisał: „W Londynie dla Polski też jeno żył i o niej ciągle myślał. […] Rok [1848] rozbudził w nim świetne nadzieje, a potem zranił duszę strasznym zawodem, co też mu i do rychlejszej śmierci przyłożyć się musiało”. (md)