„Nie tylko tłumaczyć nie umieli”

19 września 1829 r., po pierwszym wiedeńskim koncercie 19-letniego Chopina, recenzent „Allgemeiner Musikalischer Anzeiger” napisał: „Kompozycje, biegłość, interpretacja – wszystko może być nazwane znakomitym, toteż powszechny sukces był nagrodą dla artysty”. Wiedeńska prasa zachwycała się występem młodego polskiego pianisty, podkreślając, że w jego grze „usiłowanie robienia muzyki” zdecydowanie przeważało nad „usiłowaniem podobania się”. Wydawany w Warszawie „Dziennik Powszechny Krajowy” przedrukował recenzję z prasy wiedeńskiej („Wiener Theater Zeitung”), zmieniając w niej jednak sens powyższego zdania, z którego wynikało, że podczas występu Chopina jego „usiłowanie podobania się” dominowało nad „usiłowaniem robienia muzyki”. Oburzony Fryderyk napisał do Tytusa Woyciechowskiego: „Piszesz mi, żeś z dwóch gazet dowiedział się o moich koncertach. Jeżeli z polskich, w których nieszczęściem nie tylko tłomaczyć nie umieli, ale nadto umyślnie na dezawantaż [franc. niekorzyść] mój przekręcili zdanie wiedeńskie, […] nie mogłeś mieć zadowolenia”. (md)