Bezpłatnie koleją

14 października 1894 r. w Żelazowej Woli miało miejsce odsłonięcie pomnika Fryderyka Chopina. Twórcą monumentu był znany architekt Bronisław Żochowski-Brodzic, który m.in. nadzorował przebudowę Teatru Wielkiego, projektował w stolicy liczne wille i pałacyki. Mimo niepewnej pogody i niezbyt dogodnej komunikacji, na uroczystość przybyło ponad dwa tysiące osób. Kolej Warszawsko-Wiedeńska ofiarowała bezpłatnie pięć wagonów dla gości i wykonawców, których dowiozła do Rudy Guzowskiej. Stamtąd do miejsca uroczystości podróżni docierali przygotowanymi dla nich furmankami. Wiele osób przybyło własnym transportem. Uroczystość rozpoczęła się o godzinie trzynastej. Zabrzmiała Kantata „Utrata” na chór i orkiestrę Noskowskiego, specjalnie na tę okazję skomponowana. Jedynym gościem przybyłym spoza Polski był pianista i kompozytor Milij Bałakiriew, inicjator budowy pomnika. „Z zagranicy nikt nie przybył, nie nadesłano kwiatów i adresów. (…) Gdyby Chopin był Niemcem lub Francuzem, inaczej wyglądałoby odsłonięcie jego pomnika” – utyskiwała krajowa prasa. (md)